(https://img5.pic.in.th/file/secure-sv1/patrangsit-breast-cancer-oct1.jpg)
การดูแลสุขภาพไม่ได้จำกัดอยู่แค่การไปตรวจสุขภาพประจำปีเท่านั้น แต่ยังรวมถึง การหมั่นสังเกตและทำความเข้าใจร่างกายของตนเอง ในชีวิตประจำวันด้วย โดยเฉพาะอย่างยิ่งสำหรับผู้หญิง การคลำพบความผิดปกติบริเวณเต้านมอาจเป็นสัญญาณเตือนที่สำคัญที่สุดอย่างหนึ่งที่ร่างกายส่งมา อาการผิดปกติเล็ก ๆ น้อย ๆ ที่ถูกละเลย อาจกลายเป็นปัญหาสุขภาพที่รุนแรงได้ในอนาคต ดังนั้น การเรียนรู้ที่จะ "ฟัง" ร่างกายของตัวเองอย่างสม่ำเสมอจึงเป็นทักษะการดูแลสุขภาพเชิงป้องกันที่ทรงพลังที่สุด การคลำเต้านมด้วยตนเอง (Breast Self-Examination - BSE) ไม่ได้มีจุดประสงค์เพื่อแทนที่การตรวจมะเร็งเต้านม (https://www.patrangsit.com/%E0%B8%A1%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B9%87%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%A1/)โดยแพทย์หรือการทำแมมโมแกรม แต่เป็นการทำให้เรารู้จักลักษณะเต้านมที่ปกติของตนเอง เมื่อมีความเปลี่ยนแปลงใดๆ เกิดขึ้นก็จะสามารถรับรู้ได้ทันที ควรทำเป็นประจำทุกเดือนในช่วงเวลาเดียวกัน (เช่น หลังหมดประจำเดือน 7−10 วัน ซึ่งเป็นช่วงที่เต้านมไม่คัดตึง)
สิ่งที่ต้องสังเกตไม่ใช่แค่ก้อนเนื้อเท่านั้น แต่ยังรวมถึงความผิดปกติอื่น ๆ ด้วย ก้อนเนื้อที่รู้สึกแข็ง ไม่เคลื่อนที่ และมีขอบเขตไม่ชัดเจน ควรได้รับการตรวจสอบอย่างละเอียด หรือแม้แต่ความรู้สึกว่าเต้านมข้างใดข้างหนึ่งมีความหนาแน่นหรือแข็งกว่าอีกข้างอย่างเห็นได้ชัด การเปลี่ยนแปลงของผิวเต้านม ผิวบริเวณเต้านมมีลักษณะคล้ายเปลือกส้ม (Dimpling), มีรอยบุ๋ม, มีผื่นคัน, หรือมีการอักเสบแดงร้อนผิดปกติ การเปลี่ยนแปลงของหัวนม หัวนมบุ๋มเข้าด้านใน (Nipple Retraction) ทั้งที่ไม่เคยเป็นมาก่อน, มีแผลเรื้อรังบริเวณหัวนม, หรือมีของเหลวไหลออกมาจากหัวนม (Nipple Discharge) โดยเฉพาะของเหลวที่มีสีเลือดหรือสีใสเพียงข้างเดียว ปฏิกิริยาเมื่อคลำพบสิ่งผิดปกติ การจัดการกับความกังวล เมื่อคลำพบก้อนหรือสังเกตเห็นความผิดปกติ หลายคนอาจรู้สึกตกใจและวิตกกังวลทันที แต่สิ่งสำคัญที่สุดคือการตั้งสติและตระหนักว่า ก้อนเนื้อส่วนใหญ่ที่คลำพบนั้นไม่ใช่เนื้อร้าย โดยเฉพาะในผู้หญิงอายุน้อย สาเหตุที่พบบ่อยที่ไม่ใช่เนื้อร้าย ถุงน้ำเป็นถุงน้ำที่มักมีลักษณะกลม นุ่ม และเคลื่อนที่ได้ อาจมีขนาดใหญ่ขึ้นหรือเล็กลงได้ตามรอบเดือน เนื้องอกชนิดไฟโบรอะดีโนมา มักพบลักษณะกลมเรียบ แข็ง และสามารถเคลื่อนที่ได้เมื่อสัมผัส มักพบในผู้หญิงอายุน้อย การเปลี่ยนแปลงของเนื้อเยื่อตามรอบเดือน ทำให้เต้านมรู้สึกคัดตึง มีก้อนเล็ก ๆ หลายก้อน และเจ็บได้ในช่วงก่อนมีประจำเดือน ถึงแม้ว่าส่วนใหญ่จะไม่เป็นอันตราย แต่การสันนิษฐานเองโดยไม่มีการตรวจยืนยันจากแพทย์ถือเป็นความเสี่ยงที่ร้ายแรง หากคุณคลำพบความผิดปกติ หรือสังเกตเห็นการเปลี่ยนแปลงใด ๆ แม้จะเล็กน้อยก็ตาม คุณควรเข้าพบแพทย์ทันที การตรวจเพิ่มเติมโดยผู้เชี่ยวชาญ เช่น การตรวจอัลตราซาวด์, แมมโมแกรม, หรือการเจาะชิ้นเนื้อ เป็นสิ่งจำเป็นในการยืนยันผล การตรวจพบมะเร็งเต้านมตั้งแต่ระยะเริ่มต้น มีโอกาสหายขาดสูงมากถึง 90% ดังนั้น การตัดสินใจไปพบแพทย์อย่างรวดเร็วจึงเท่ากับการมอบโอกาสที่ดีที่สุดในการรักษาให้กับตัวเอง ความกล้าที่จะสังเกตและรับผิดชอบต่อสุขภาพของตัวเอง คือการแสดงความรักต่อร่างกายและชีวิตของคุณเองอย่างแท้จริง อย่าปล่อยให้ความกลัวมาขวางกั้นโอกาสในการมีสุขภาพที่ดีและปลอดภัย